Ομοκυστεΐνη αίματος – Η σημασία της αυξημένης τιμής στο αίμα

Shot of an attractive young woman sitting on her bed looking unhappyhttp://195.154.178.81/DATA/i_collage/pi/shoots/783637.jpg

Η ομοκυστεΐνη είναι ένα αμινοξύ. Τα αμινοξέα είναι χημικές ουσίες στο αίμα, που βοηθούν στη δημιουργία πρωτεϊνών.

Η βιταμίνη Β12, η βιταμίνη Β6 και η βιταμίνη Β9 (φολικό οξύ) διασπούν την ομοκυστεΐνη, για να δημιουργήσουν άλλες χημικές ουσίες, που χρειάζεται το σώμα. Η έλλειψη κάποιας από αυτές, αυξάνει την Ομοκυστεΐνη στο αίμα.
Η Ομοκυστεΐνη (Hcy) είναι ένα ενδιάμεσο αμινοξύ (μη δομικό) του μεταβολισμού του αμινοξέος Μεθειονίνη και επίσης είναι πρόδρομη του αμινοξέως Κυστεΐνη.

Τι συμβαίνει εάν υπάρχει υπερβολική ομοκυστεΐνη αίματος;
Σε φυσιολογικές καταστάσεις, σχεδόν όλη η ομοκυστεΐνη του αίματος μετατρέπεται σε άλλες πρωτεΐνες. Όταν η Ομοκυστεΐνη είναι αυξημένη στο αίμα έχουμε Υπερομοκυστεΐναιμία (ΗHcy) δηλ. Ομοκυστείνη αίματος: > 15 -20 µmol/L.
Η αυξημένη Ομοκυστεΐνη στους ιστούς και το αίμα προκαλεί οξειδωτικό stress, δυσλειτουργία του ενδοθηλίου και σκλήρυνση των αγγείων (από μείωση του ΝΟ), χρόνια φλεγμονή των αγγείων με δημιουργία αθηρωματικών πλακών και ευκολότερη δημιουργία αιμοπεταλιακών θρόμβων.

 

Τι κίνδυνοι υπάρχουν από τα υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης;
Χωρίς θεραπεία, τα αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές στην υγεία, όπως:
-Θρομβοεμβολικά επεισόδια (π.χ. πνευμονική εμβολή, οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου, ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο)
– Άνοια
– Καρδιακή νόσο
– Οστεοπόρωση
– Αυτόματες Αποβολές

Η Υπερομοκυστεΐναιμία σχετίζεται στατιστικά και ανεξάρτητα από τους άλλους παράγοντες κινδύνου, με Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και με τη βαρύτητα της στεφανιαίας νόσου σε νέους κάτω των 35 ετών. Υπερομοκυστεΐναιμία παρατηρείται όταν τα ένζυμα που χρειάζονται για τη μείωση της έχουν υποστεί μετάλλαξη που μειώνει τη δράση τους (π.χ. μετάλλαξη C677T στην MethyleneTetraHydroFolate Reductase ή MTHFR), όταν υπάρχει μείωση των πιο πάνω βιταμινών του συμπλέγματος Β, όταν υπάρχει βαρειά Νεφρική Νόσος, σε Υποθυρεοειδισμό κ.ά.

Επίσης η αυξημένη Ομοκυστεΐνη ενισχύει τη βλαπτική δράση των άλλων κλασικών παραγόντων κινδύνου, π.χ. της Υπερχοληστεριναιμίας, της Υπέρτασης, του Σ. Διαβήτη,
του Καπνίσματος κλπ.

Ενδείξεις διενέργειας τεστ ομοκυστεΐνης;
– εάν υπάρχει υψηλός κίνδυνος καρδιακής νόσου
– εάν υπάρχουν συμπτώματα ανεπάρκειας βιταμίνης Β

Τα πιο συχνά συμπτώματα της έλλειψης βιταμίνης Β περιλαμβάνουν:
– Ζάλη
– Κούραση
– Μυϊκή αδυναμία
– Χλωμή επιδερμίδα
– Μυρμήγκιασμα στα πόδια, τα χέρια ή τις παλάμες
– Πόνος στη γλώσσα, ή στο στόμα

Αντιμετώπιση Υπερομοκυστεΐναιμίας
Εάν υπάρχουν υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης, συστήνεται η λήψη
συμπληρωμάτων για:
– Βιταμίνη Β6
– Βιταμίνη Β12
– Φολικό οξύ

Συμπερασματικά
Στις τελευταίες οδηγίες της Ευρωπαϊκής και Αμερικανικής Καρδιολογικής εταιρίας για την πρόληψη των Καρδιαγγειακών επεισοδίων, η αυξημένη Ομοκυστεΐνη δεν αναφέρεται καθόλου. Ίσως η Ομοκυστεΐνη να αρχίσει να αναφέρεται σε μελλοντικές οδηγίες μετά και από τη διενέργεια και άλλων προοπτικών τυχαιοποιημένων μακροχρόνιων μελετών και ιδίως για τις περιπτώσεις καρδιαγγειακών επεισοδίων σε νέους. Απαιτείται μελλοντική έρευνα με μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες- με άμεση μέτρηση της ομοκυστεΐνης – για να διευκρινιστεί περαιτέρω ο ρόλος της ομοκυστεΐνης στην καρδιαγγειακή νόσο.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ