Επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη, αλλά νέες ιδέες και προβληματισμοί μπορούν να μας βοηθήσουν να μάθουμε πολύτιμα μαθήματα από τις αποτυχίες μας!
Ακούγεται οξύμωρο αλλά η αποτυχία θεωρείται συχνά ως κάτι που πρέπει να γιορτάσουμε! Γιατί μας δίνει κίνητρο να προσπαθήσουμε περισσότερο -ή με διαφορετικό τρόπο- ώστε να πετύχουμε τον στόχο μας. Έτσι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι απογοητεύσεις είναι ένα ουσιαστικό σκαλοπάτι για την επιτυχία. Την τελευταία δεκαετία, πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αγωνίζονται να χειριστούν την αποτυχία εποικοδομητικά.
Τα δύο συχνότερα λάθη μας…
Το “φαινόμενο του ξινού σταφυλιού” και το “φαινόμενο της στρουθοκαμήλου” είναι οι δύο συνηθέστερες παγίδες στις οποίες πέφτουμε στην προσπάθειά μας να νιώσουμε καλύτερα όταν αποτυγχάνουμε ή όταν κάτι δεν πηγαίνει όσο καλά θα θέλαμε… Η γιαγιά μας θα έλεγε τη φράση “Όσα δεν πιάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια”… Συχνά λοιπόν υποτιμάμε τον στόχο μας ώστε να μη χρειαστεί να ξαναπροσπαθήσουμε κι έτσι αποφασίζουμε να τον εγκαταλείψουμε! Επίσης “κλείνουμε τα μάτια μας” σε ό,τι μας δυσαρεστεί παριστάνοντας ότι δεν υπάρχει / δεν συνέβη… Αρκεί να θυμηθούμε πόσες φορές έμεινε στα “αδιάβαστα” ένα μήνυμα – ειδοποίηση που ξέρουμε ότι θα μας προκαλέσει δυσάρεστα συναισθήματα, πόσες φορές αποφεύγουμε να ακούσουμε και προσπερνάμε ό,τι δεν θα μας χαροποιήσει…
Αποτυχία και πάλι. Αποτυχία καλύτερα
Συχνά εμπνευσμένοι ομιλητές παραθέτουν τα λόγια του Samuel Beckett: «Αποτυχία και πάλι. Αποτυχία καλύτερα». Αλλά η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς αποτυγχάνουμε ξανά και αποτυγχάνουμε το ίδιο!
Αποφεύγοντας τις παγίδες!
Η έρευνα του Fishbach με τον Eskreis-Winkler δείχνει ότι υπάρχουν ορισμένες στρατηγικές για να ξεπεραστούν τα συναισθηματικά εμπόδια στην αντιμετώπιση της αποτυχίας.
Η πρώτη είναι μια διαδικασία που ονομάζεται “αποστασιοποίηση”, στην οποία υιοθετούμε μια προοπτική τρίτου προσώπου. Έτσι, αντί να ρωτήσουμε “Γιατί απέτυχα;” θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε γιατί απέτυχε κάποιο άλλο πρόσωπο. Πολλές μελέτες από τον ψυχολόγο Ethan Kross στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν δείχνουν ότι η αποστασιοποίηση βοηθά στο να αμβλύνουμε τις αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις μας, επιτρέποντάς μας να βλέπουμε πιο αντικειμενικά τα ανατρεπτικά γεγονότα. Σε αυτήν την περίπτωση, η αποτυχία φαντάζει λιγότερο απειλητική για το εγώ μας κι έτσι μπορούμε να αναλύσουμε καλύτερα τους λόγους της απογοήτευσης.
Μια δεύτερη στρατηγική περιλαμβάνει την παροχή συμβουλών σε άλλους που μπορεί να βρίσκονται στην ίδια θέση με εμάς. Διαπιστώθηκε ότι η ικανοποίηση που παίρνουμε όταν βοηθάμε ένα άλλο άτομο προσφέρει μια ώθηση του εγώ και αισθανόμαστε πιο σίγουροι να αντιμετωπίσουμε τις δικές μας αποτυχίες. “Αναγκάζει τους ανθρώπους να ασχοληθούν με την εμπειρία τους και με όσα έχουν μάθει” λέει χαρακτηριστικά ο Fishbach. Οπότε ας συμβουλεύσουμε κάποιον… για να βρεθούμε στο μονοπάτι που οδηγεί στην επιτυχία!
