Έχεις ακούσει τον όρο locus of control; Σε ποιον βαθμό θεωρείς ότι έχεις τη δυνατότητα να ελέγχεις τα γεγονότα που επηρεάζουν τη ζωή σου;
Τα πράγματα έχουν ως εξής: Αν πιστεύεις πως έχεις τη δυνατότητα να διατηρείς τον έλεγχο του τι συμβαίνει, τότε έχεις αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν εσωτερικό locus of control. Από την άλλη, αν πιστεύεις ότι εσύ δεν μπορείς καθόλου να ελέγξεις τι συμβαίνει και ότι φταίνε οι εξωτερικές συνθήκες, έχεις εξωτερικό locus of control.
Ας μάθουμε την ιστορία του Locus of control
Γυρίζουμε τον χρόνο πίσω και φτάνουμε στο 1954. Τότε, ο ψυχολόγος Julian Rotter λέει ότι η συμπεριφορά μας ελέγχεται από ανταμοιβές και τιμωρίες. Τι σημαίνει αυτό; Είναι πιθανότερο κάποιος να επιδιώξει κάτι εάν έχει ανταμειφθεί για αντίστοιχες προσπάθειες στο παρελθόν και πιστεύει ότι έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει “την τύχη του” για μελλοντική επιτυχία. Πάνω από μια δεκαετία αργότερα, το 1966, ο Julian Rotter δημοσίευσε μια κλίμακα για τη μέτρηση και την αξιολόγηση του εξωτερικού και εσωτερικού Locus of control. Aυτή η κλίμακα χρησιμοποιεί μια αναγκαστική επιλογή μεταξύ δύο εναλλακτικών λύσεων και απαιτεί από τους ερωτηθέντες να διαλέξουν μόνο μία από τις δύο δυνατότητες για κάθε στοιχείο.
Οι 2 κατηγορίες ανθρώπων
Οι άνθρωποι που έχουν εσωτερικό locus of control συνήθως αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους. Ακόμη, δεν επηρεάζονται ιδιαίτερα από τις απόψεις άλλων ανθρώπων. Επιλέγουν να εργάζονται σκληρά προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους και χαρακτηρίζονται από αυτοπεποίθηση. Τους αρέσουν οι προκλήσεις και συχνά δηλώνουν ανεξάρτητοι και ικανοποιημένοι από τη ζωή τους.
Όσοι έχουν έχουν εξωτερικό locus of control συνηθίζουν να αποδίδουν την ευθύνη της αποτυχίας σε εξωτερικούς παράγοντες. Δεν πιστεύουν πως οι ίδιοι μπορούν να αλλάξουν μια δυσάρεστη κατάσταση υπέρ τους, νιώθουν πολλές φορές ανίσχυροι και ανίκανοι.
Δεν είναι όλα άσπρο ή μαύρο
Μπορεί να φαίνεται παράλογο, όμως το εξωτερικό locus of control μπορεί να αποδειχτεί καλύτερο κάποιες φορές. Σε περίπτωση αποτυχίας, το να σκεφτεί κάποιος ότι το μη ικανοποιητικό αποτέλεσμα οφείλεται σε πολλούς παράγοντες και όχι αποκλειστικά στον ίδιο, ίσως τον βοηθήσει να ξεπεράσει ευκολότερα την “ήττα”. Και πράγματι, σε κάποιες περιπτώσεις οι εξωτερικοί παράγοντες μπορεί να καθορίσουν το αποτέλεσμα. Στην πραγματικότητα οι άνθρωποι δεν έχουμε αποκλειστικά και πάντα εξωτερικό ή εσωτερικό locus of control. Μπορεί και να βρισκόμαστε κάπου στη μέση και ανάλογα με την περίπτωση να τείνουμε περισσότερο προς τη μία ή προς την άλλη κατεύθυνση. Εσύ, πού νομίζεις ότι ανήκεις σε γενικές γραμμές τώρα;