Αν αρχίσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι της ιστορίας του ουίσκι, θα δούμε πως ο μύθος λέει ότι οι πρώτοι που πειραματίστηκαν στη δημιουργία ενός αποστάγματος που θα μπορούσε να αποτελεί τον προάγγελο του σημερινού ουίσκι ήταν ιρλανδοί μοναχοί. Εκείνοι, πάντα σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, έμαθαν τη διαδικασία παραγωγής αρωμάτων από αραβόφωνες χώρες και τη μετέφεραν στην πατρίδα τους, μαζί με τη τεχνογνωσία της απόσταξης. Το απόσταγμα που προέκυψε από τη χρήση δημητριακών ονομάστηκε Uisce Beatha ( ish-ka-ba-ha), στα ιρλανδέζικα γαελικά (Gaelic) σημαίνει “νερό της ζωής” και με τα χρόνια μετεξελίχθηκε σε uisge beatha, uisgebae, usquebaugh, usque και κατέληξε στο γνωστό σε όλους μας “whisky” στις αρχές του 18ου αιώνα.
Παρόλο όμως που ο μύθος λέει ότι η δημιουργία του ουίσκι ξεκίνησε στην Ιρλανδία, στη Σκωτία βρέθηκε η πρώτη γραπτή αναφορά στο τρόπο παραγωγής ‘’του νερού της ζωής’’.
Την 1η Ιουνίου του 1494, τα ‘’Exchequer Rolls’’ του James IV της Σκωτίας καταγράφουν τη χορήγηση βύνης σε έναν μοναχό από την περιοχή του Fife, προκειμένου να παράγει «aqua vitae». «Aqua vitae» στα λατινικά σημαίνει νερό της ζωής και παρόλο που δεν υπάρχουν στοιχεία για το είδος του spirit που παρήγαγε ο πατέρας Cor, θεωρείται σύμφωνα με τους ιστορικούς η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στο ουίσκι – ή τουλάχιστον απόσταξης βυνοποιημένου κριθαριού – στη σκωτσέζικη ιστορία.
Αφού βάλαμε τα πράγματα σε μια ιστορική βάση και ξεμπερδέψαμε λίγο με τη γλωσσολογική προέλευση του ουίσκι, ας προχωρήσουμε και στην ουσία: Ως ουίσκι, σε γενικές γραμμές, χαρακτηρίζεται η ευρεία κατηγορία οινοπνευματωδών ποτών που αποστάζονται από δημητριακά και ωριμάζουν σε δρύινα βαρέλια. Στην περίπτωση του δημοφιλέστερου εκπροσώπου του είδους παγκοσμίως, που δεν είναι άλλο από το Scotch τα πράγματα έχουν ως εξής:
Πρώτα απ’ όλα πρέπει να έχει παραχθεί και να έχει παλαιώσει στη Σκωτία, σε δρύινα βαρέλια που δεν υπερβαίνουν τα 700 λίτρα χωρητικότητα για τουλάχιστον τρία χρόνια και μια μέρα και να έχει εμφιαλωθεί, με ελάχιστο αλκοολικό τίτλο 40% abv. Μια άλλη πολύ γνωστή ισχύς εμφιάλωσης είναι το 43% abv, που αναφέρεται και ως ” export strength” ή το 46% abv, η οποία θεωρείται η χαμηλότερη στην οποία το malt whisky μπορεί να εμφιαλωθεί χωρίς chill-filtering.
Στην περίπτωση τώρα του Single malt scotch whisky, είναι ένα scotch whisky που έχει δημιουργηθεί σε ένα μόνο αποστακτήριο με τρία υλικά: βυνοποιημένο κριθάρι, νερό και μαγιά και η απόσταξη έχει γίνει σε pot stills αποστακτήρες. Τρία συστατικά, άπειροι συνδυασμοί. Ιδικά στην επιλογή των πρώτων υλών ή του τύπου του δρύινου βαρελιού που θα γίνει η παλαίωση. Έστω και επιγραμματικά οι υπόλοιπες κατηγορίες σκωτσέζικου ουίσκι είναι: Single grain scotch whisky, Blended malt scotch whisky, Blended grain scotch whisky και φυσικά, Blended scotch whisky.
Κλείνοντας θα σταθώ στο γεγονός ότι το ουίσκι είναι ένα γευστικό ταξίδι που είτε κάποιος είναι έμπειρος αναζητητής είτε νεομυημένος στον μαγικό κόσμο του κόσμο, αξίζει να το αντιμετωπίζει με σεβασμό και να το καταναλώνει υπεύθυνα. Το ουίσκι δημιουργείται όταν η φαντασία, η τέχνη και η επιστήμη συνδυάζονται με την ευρηματικότητα του νου και τις αισθήσεις του ανθρώπου. Το μυστικό είναι στην ποιότητα και όχι στη ποσότητα.
Είμαι σίγουρος ότι κάπου θα έχει πάρει το μάτι σας τη γνωστή ρήση του σπουδαίου δραματουργού και θεατρικού συγγραφέα Tζορτζ Μπέρναρντ Σω (George Bernard Shaw), που με περίσσια δόση γλαφυρότητας δήλωσε ότι ‘’αν το ηλιοβασίλεμα μπορούσε να χωρέσει μέσα σε ένα ποτήρι, τότε θα ήταν σίγουρα ουίσκι’’.
Χαρούμενη National Scotch Day 2021 σε όλους!