H Σαντορίνη είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη στη Γη όπου σώζονται υπόσκαφα σπίτια και αρχιτεκτονήματα σε ηφαιστειογενές έδαφος.
Το ενεργό ηφαίστειο δεν είναι αυτό του νησιού της Καμένης, όπου γίνονται οι ξεναγήσεις.
Ο ενεργός κρατήρας του ηφαιστείου βρίσκεται στον βυθό της θάλασσας και λέγεται Κολούμπο. Η καταγεγραμμένη δραστηριότητά του ήταν στα μέσα του 17ου αιώνα.
Το όνομα “Θήρα” το πήρε από τον μυθικό ιδρυτή της, τον Θήρα από την Σπάρτη, που έφτασε στο νησί τον 10ο αιώνα π.Χ. και ίδρυσε τον ομώνυμο οικισμό στο Μέσα Βουνό. Το όνομα “Σαντορίνη” οφείλεται στους Βενετούς, που έφτασαν τον 12ο αιώνα μ.Χ. και αποκάλεσαν το νησί Santa Irina, από τον ναό της Αγίας Ειρήνης που πιθανολογείται ότι υπήρχε είτε στη Θηρασιά είστε στην Περίσσα.
