Ξυπνάς, φτιάχνεις καφέ, και τον χύνεις πάνω στο πουκάμισο. Πας να βάλεις παπούτσια, και σκοντάφτεις στο τραπεζάκι. Ανοίγεις το κινητό, βλέπεις την ώρα — και καταλαβαίνεις ότι ήδη έχεις αργήσει. Και το κερασάκι; Παρατηρείς την ημερομηνία: Παρασκευή και 13.
Και κάπου εκεί αρχίζει να παίζει στο κεφάλι σου μουσική από θρίλερ. Ξέρεις εσύ ποια.
Αλλά… από πού κι ως πού; Ποιος αποφάσισε ότι αυτή η μέρα είναι γρουσούζικη;
Η Παρασκευή και το 13 είχαν θέμα… από μόνες τους
Για να καταλάβουμε τη φήμη αυτής της ημέρας, πρέπει να διαχωρίσουμε λίγο τους «πρωταγωνιστές»:
Το 13
Το 12 θεωρείται «τέλειος αριθμός»: 12 μήνες, 12 θεοί του Ολύμπου, 12 μαθητές, 12 ζώδια.
Το 13; Ένα παραπανίσιο. Ένα “μη τον καλέσεις” σε δείπνο.
Μάλιστα, στη χριστιανική παράδοση λέγεται πως στο Μυστικό Δείπνο ο Ιούδας ήταν ο 13ος καλεσμένος. Και μετά… ξέρεις τι έγινε.
Η Παρασκευή
Παραδοσιακά θεωρείται «δύσκολη μέρα». Στην καθολική πίστη, η Παρασκευή σταυρώθηκε ο Χριστός. Άρα, μια μέρα πόνου και απώλειας.
Κι όταν τα ένωσαν; Μπορείς να φανταστείς…
Ο συνδυασμός τους έκανε… «μπαμ». Παρασκευή και 13 = συνώνυμο κακοτυχίας. Και για κάποιους όχι απλώς δεισιδαιμονία, αλλά φόβος με όνομα:
Παρασκευοδεκατριοφοβία (paraskevidekatriaphobia) — ναι, υπάρχει και επιστημονικά.
Μάλιστα, πολλοί αποφεύγουν να ταξιδεύουν, να παντρεύονται ή να υπογράφουν συμβόλαια αυτή τη μέρα. Και όχι μόνο για πλάκα. Υπάρχουν στατιστικές που δείχνουν μείωση οικονομικών δραστηριοτήτων όταν πέφτει Παρασκευή και 13.
Μύθοι, ταινίες και λαογραφία
-
Η θρυλική σειρά “Παρασκευή και 13” με τον Τζέισον και τη μάσκα του ήρθε να σφραγίσει τον τρόμο.
-
Η Νορβηγική μυθολογία λέει ότι όταν 12 θεότητες μαζεύτηκαν σε ένα δείπνο, ο Λόκι (ο θεός της κακοτυχίας) μπήκε απρόσκλητος, έγινε ο 13ος και… έσπειρε το χάος.
Στην Ιταλία αντίθετα, η γρουσούζικη μέρα είναι η Παρασκευή και 17. Το 13 εκεί θεωρείται… τυχερό!
Κι αν τελικά δεν φταίει η μέρα, αλλά ο τρόπος που την κοιτάς;
Να φοβηθούμε ή να γελάσουμε; Να πάρουμε προφυλάξεις ή να πάρουμε φόρα; Όπως και με κάθε δεισιδαιμονία, δεν είναι η Παρασκευή και 13 το πρόβλημα — είμαστε εμείς που τη φορτώνουμε με γρουσουζιά.
Αν την κοιτάξεις με στραβό μάτι, θα σου επιστρέψει το ίδιο. Αν όμως της χαμογελάσεις και της πεις «άντε, για να σε δω, τι έχεις να μου δείξεις;», μπορεί και να σου κάνει το χατίρι. Μπορεί να γίνει η μέρα που κάτι άλλαξε μέσα σου. Που αποφάσισες να ξεκινήσεις, αντί να περιμένεις.
Στο φινάλε, ό,τι κι αν πιστεύεις, η μέρα είναι δική σου. Και πάντα μπορείς να πάρεις το στραβό και να το κάνεις αφορμή για καφέ, αστεία και νέες ιστορίες για το βράδυ.
Θες να ξορκίσεις τη γρουσουζιά; Κάνε κάτι που σε ανανεώνει:
Μια βόλτα χωρίς λόγο. Ένα τραγούδι που δεν έχεις ακούσει ξανά. Ή ξεκίνα επιτέλους αυτό που αναβάλλεις καιρό.
Τύχη δεν είναι να μη σου τύχει τίποτα κακό. Τύχη είναι να πεις “ναι” στο καινούργιο, ακόμα και Παρασκευή και 13.
Ήξερες ότι…
-
1. Η λέξη “δεκατρία” θεωρούνταν άρρητη στον Μεσαίωνα;
Στην Ευρώπη του 14ου αιώνα, κάποιοι απέφευγαν να πουν το “13”, όπως αποφεύγουμε σήμερα να λέμε το όνομα του εκείνου που δεν λέγεται στο Χάρι Πότερ. Το ανέφεραν μόνο ψιθυριστά ή καθόλου.2. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει δημόσια ότι φοβάται το 13;
Απέφευγε να μένει σε δωμάτια ή ορόφους με αυτόν τον αριθμό — και σε κάποια κτίρια δικών του συμφερόντων, το 13 αντικαθίσταται με… “12B”.3. Υπάρχει εστιατόριο στη Γαλλία που προσλαμβάνει επαγγελματία… 14ο καλεσμένο;
Λέγεται “quatorzième” (ο δέκατος τέταρτος), και η δουλειά του είναι να συμπληρώνει τα τραπέζια των 13 ατόμων, ώστε να μην πέσει πάνω τους… η κακοτυχία.4. Ο αριθμός 13 φέρνει καλή τύχη στην Κίνα;
Στην κινεζική κουλτούρα, το 13 δεν έχει αρνητική σημασία – αντιθέτως, όταν προφέρεται συνδέεται με τη φράση “σίγουρη ζωή” και θεωρείται ευνοϊκός!5. Η Παρασκευή και 13 ήταν η μέρα που συνελήφθησαν οι Ναΐτες Ιππότες;
Στις 13 Οκτωβρίου 1307, ο βασιλιάς της Γαλλίας Φίλιππος ο Δ’ διέταξε τη μαζική σύλληψή τους με κατηγορίες αίρεσης και συνωμοσίας. Από τότε, πολλοί συνδέουν την ημέρα με προδοσία και ανατροπή.6. Πολλές αλυσίδες ξενοδοχείων δεν έχουν 13ο δωμάτιο — αλλά ούτε και 13ο όροφο.
Σε κτίρια της Νέας Υόρκης, αντί για “13”, συχνά υπάρχει… “12A”, για να μη χρειαστεί κανείς να κοιμηθεί με το “βάρος” του αριθμού.7. Στην αρχαία Αίγυπτο, το 13 ήταν ο αριθμός της… μετάβασης.
Οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η ζωή είχε 12 στάδια, και το 13ο ήταν αυτό που οδηγούσε στην αιωνιότητα. Δεν το φοβούνταν — το σέβονταν.
Fun Facts
- Σύμφωνα με την ασφαλιστική Lloyd’s of London, την Παρασκευή και 13 ΔΕΝ καταγράφονται περισσότερα ατυχήματα από άλλες μέρες. Άρα; Μάλλον… το μυαλό μας παίζει παιχνίδια!
- Ο Νάπολεων φοβόταν το 13 τόσο πολύ που απέφευγε να ξεκινήσει μάχες εκείνη τη μέρα.
Δεν του πήγε και τόσο καλά στο τέλος, βέβαια… - Μία χρονιά μπορεί να έχει έως και τρεις Παρασκευές και 13!
Αν ο μήνας ξεκινήσει Κυριακή, η 13η θα πέσει Παρασκευή. Φέτος; Έχουμε μία. Και είναι σήμερα. - Η ταινία “Παρασκευή και 13” (Friday the 13th) έκανε το ντεμπούτο της το 1980 και δημιούργησε ολόκληρη σχολή τρόμου. Από τότε, η φήμη της ημέρας… χειροτέρεψε.
- Η Wall Street φοβάται αυτή τη μέρα.
Υπάρχουν αναλύσεις που δείχνουν μικρή πτώση στις αγορές όταν πέφτει Παρασκευή και 13. Οικονομική πρόβλεψη ή απλή σύμπτωση; Εσύ αποφασίζεις.
