7)Ο αναλφαβητισμός και η ανάγκη εξάλειψής του

λεζάντα: Γεωργία Δονούκη, εκπαιδευτικός – φιλόλογος με εξειδίκευση στις μαθησιακές δυσκολίες

Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη του Αναλφαβητισμού καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της UNESCO στις 8 Σεπτεμβρίου του 1965. Τα επίσημα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι ο αγώνας για την καθολική πρόσβαση στην εκπαίδευση πρέπει να συνεχιστεί, καθώς υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανύσουμε. Σύμφωνα με την UNESCO, 781 εκατομμύρια ενήλικες σ’ όλο τον κόσμο είναι αναλφάβητοι (τα 2/3 είναι γυναίκες) και περισσότερα από 250 εκατομμύρια παιδιά, που ζουν κυρίως στις φτωχές χώρες της Ασίας και της Υποσαχάριας Αφρικής.

Η Γεωργία Δονούκη, εκπαιδευτικός – φιλόλογος με εξειδίκευση στις μαθησιακές δυσκολίες δήλωσε στο Say Yes …to the Press ότι «με τον όρο “αναλφαβητισμός” εννοούμε ουσιαστικά την αδυναμία ανάγνωσης και γραφής. Στην Ελλάδα, αναλφάβητος θεωρείται όποιος δεν έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του στο Δημοτικό σχολείο. Ωστόσο, σε άλλες χώρες αρκεί η βασική γνώση ανάγνωσης και γραφής για να χαρακτηριστεί κάποιος εγγράμματος». Όπως μας εξηγεί η κα Δονούκη ο αναλφαβητισμός χωρίζεται στον οργανικό και τον λειτουργικό, με τον πρώτο να περιλαμβάνει «όσους δεν διδάχθηκαν ποτέ γραφή και ανάγνωση», ενώ στον λειτουργικό αναλφαβητισμό «εντάσσονται όσοι στην πορεία της ζωής τους δεν εξέλιξαν και δεν αξιοποίησαν καθόλου τις βασικές γνώσεις που διδάχθηκαν, με αποτέλεσμα να τις ξεχάσουν. Με τους λειτουργικά αναλφάβητους έχουμε ένα επιπλέον πρόβλημα: Δεν μπορούν να καταγραφούν επίσημα, οπότε δεν έχουμε σαφή εικόνα».

Η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα αναφορικά με τους αναλφάβητους θα πρέπει να μας κινητοποιήσει περισσότερο ως κοινωνία, καθώς «πάνω από μισό εκατομμύριο Ελληνίδες είναι αναλφάβητες! Αν μιλήσουμε τώρα για τον ψηφιακό αναλφαβητισμό, θα πρέπει να πούμε ότι στον ενήλικο πληθυσμό πάνω από τους μισούς στερούνται βασικών γνώσεων».

Ψηφιακός αναλφαβητισμός

Η ψηφιακή εποχή την οποία διανύουμε έχει αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς νέα μέσα έχουν ενταχθεί σε αυτήν με σκοπό να την αναβαθμίσουν. Η Γεωργία Δονούκη αναφέρει για τον ψηφιακό αναλφαβητισμό ότι «η παντελής άγνοια των βασικών ψηφιακών γνώσεων συχνά αποκλείει άτομα από κοινωνικές δραστηριότητες και μπορεί να οδηγήσει κάποιους σε κοινωνικό αποκλεισμό. Γι’ αυτό είναι επιτακτική ανάγκη όχι μόνο τα παιδιά και οι νέοι, αλλά γενικότερα τα ενήλικα άτομα να αποκτήσουν εξοικείωση με την τεχνολογία. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί για παράδειγμα μέσω Προγραμμάτων Δήμων που προωθούν τη διά βίου μάθηση. Μέσω επιμορφωτικών προγραμμάτων εξοικείωσης με τις νέες τεχνολογίες η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί σε σημαντικό βαθμό».

Της Βένιας Αντωνίου