Η 1η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί από το 1988 ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS. Ποιος ήταν όμως ο πρώτος άνθρωπος που έπεσε θύμα του συγκεκριμένου ιού;
Η αλήθεια είναι πως δεν ξέρουμε ποιος είναι ο “ασθενής 0”. Ξέρουμε όμως ποιος είναι ο πιο στιγματισμένος ασθενής που διαγνώστηκε με AIDS.
Ο Gaetan Dugas ήταν ένας αεροσυνοδός από τον Καναδά. Χάρη στο επάγγελμά του ταξίδευε σε πάρα πολλά μέρη του κόσμου κατά τη δεκαετία του ’70 και του ’80. Ο Dugas ήταν ομοφυλόφιλος και είχε τη φήμη πως άλλαζε πολύ συχνά ερωτικούς συντρόφους.
Το AIDS άρχισε να απασχολεί την ανθρωπότητα στις αρχές της δεκαετίας τους ’80 και οι ερευνητές υπέθεσαν πως πιθανότατα εκείνος θα μπορούσε να είχε μεταδώσει τον ιό όχι μόνο στη Βόρεια Αμερική, αλλά και στον υπόλοιπο πλανήτη.
Στην πραγματικότητα, τουλάχιστον 8 από τις πρώτες 19 καταγεγραμμένες περιπτώσεις HIV του Λος Άντζελες αποδείχθηκε πως είχαν ερωτικές επαφές με τον Gaetan Dugas, τον οποίο χαρακτήρισαν “ασθενή μηδέν”. Πέθανε το 1984, στα 31 του, από επιπλοκές του AIDS, αλλά πολύ αργότερα, το 2016, “απαλλάχθηκε” από το στίγμα του ανθρώπου που κόλλησε την ανθρωπότητα τον ιό του AIDS. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στην έγκριτη επιθεώρηση “Nature” και ανέλυσε το γονιδίωμά του αποφάνθηκε πως η περίπτωσή του ήταν τυπική του ιού στις ΗΠΑ της εποχής και δεν ήταν η πηγή μετάλλαξης του ιού.
Σήμερα ξέρουμε πως το στέλεχος του ιού HIV που ευθυνόταν για όλες σχεδόν τις περιπτώσεις AIDS στις ΗΠΑ μεταφέρθηκε από το Ζαΐρ στην Αϊτή γύρω στο 1967, πέρασε από εκεί στη Νέα Υόρκη το 1971 και έως το 1976 είχε εξαπλωθεί στο Σαν Φρανσίσκο. Η νέα ανάλυση που έγινε στο δείγμα του αίματος του Dugas έδειξε ότι το στέλεχος του δικού του ιού υπήρχε στη Νέα Υόρκη και κυκλοφορούσε σίγουρα πριν από το 1974.
