Στην Ευρώπη από τα 200 εκατ. των εργαζομένων, περίπου 3 εκατ. εργαζόμενοι απασχολούνται σε συνεργατικές πλατφόρμες. Η εργασία μέσω πλατφορμών online αποτελεί την ταχύτερα αναπτυσσόμενη νέα μορφή απασχόλησης παγκοσμίως!
Στη χώρα μας μέσα από συνεργατικές πλατφόρμες απασχολούνται κυρίως χιλιάδες εργαζόμενοι, όπως σύμβουλοι, καθηγητές, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, οδηγοί ταξί και οικοδόμοι.
Πανδημία & delivery
Κατά την περίοδο της πανδημίας άνθισε ιδιαίτερα το επάγγελμα του διανομέα και του κούριερ. Έτσι, τα δύο τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε σημαντική ανάπτυξη σε εταιρείες διανομής. Αυτό φυσικά δεν συνέβη μόνο στην Ελλάδα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, βλέπουμε ότι γίνεται μία μετάβαση από την παραδοσιακή απασχόληση σε πιο ευέλικτες μορφές εργασίας. Ωστόσο, υπάρχουν και πολλά ερωτηματικά σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι εργαζόμενοι – συνεργάτες αντιμετωπίζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Αυτό συνεπάγεται ότι δεν είχαν τη δυνατότητα, μέχρι και την ψήφιση του νέου εργασιακού νομοσχεδίου, να έχουν τα θεμελιωμένα δικαιώματα της μισθωτής εργασίας όπως του κατώτατου μισθού, των αδειών, της απεργίας και των συλλογικών διεκδικήσεων.
Συνεργατικές πλατφόρμες: Τα νέα δεδομένα
Πλέον για να προκύπτει ότι κάποιος απασχολείται με σύμβαση ανεξάρτητων υπηρεσιών πρέπει να ισχύουν τα παρακάτω κριτήρια:
α) Να μπορεί να αναθέτει το έργο που έχει αναλάβει σε υπεργολάβους/τρίτους, δηλαδή να μην είναι απαραίτητη η προσωπική παροχή του έργου.
β) Να μπορεί να αρνείται να πραγματοποιήσει έργο που του έχει ζητήσει η πλατφόρμα.
γ) Να μπορεί να συνδέεται και να αποσυνδέεται από την πλατφόρμα όποτε θέλει και για όση ώρα θέλει.
δ) Να μπορεί να παρέχει υπηρεσίες και σε ανταγωνιστική πλατφόρμα.
Σε περίπτωση που δεν ισχύουν και τα τέσσερα αυτά κριτήρια, τότε δεν ισχύει το τεκμήριο υπέρ των ανεξάρτητων υπηρεσιών. Άρα, οι απασχολούμενοι -όταν δεν πληρούνται και τα τέσσερα αυτά κριτήρια- μπορούν να ζητήσουν να αναγνωριστεί ότι συνδέονται με την πλατφόρμα με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας.
Επιπρόσθετα αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμα και αυτοί που εργάζονται υπό καθεστώς ανεξάρτητων υπηρεσιών αποκτούν για πρώτη φορά μέσω του νέου εργασιακού τα παρακάτω δικαιώματα:
α) Να συστήνουν συνδικαλιστικές οργανώσεις, να προσέρχονται σε συλλογικές διαπραγματεύσεις και να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις.
β) Να απεργούν.
γ) Να απαιτούν από τις πλατφόρμες, με τις οποίες συνεργάζονται την τήρηση κανόνων υγιεινής και ασφάλειας και την κάλυψη δαπανών που σχετίζονται με την παροχή έργου (π.χ. καύσιμα, προστατευτικό κράνος, έξοδα συντήρησης μεταφορικού μέσο κτλ).
