Σύνδρομο SJOGREN: Ένα Αόρατο Αυτοάνοσο Νόσημα

Η Παγκόσμια Ημέρα του Sjögren εορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Ιουλίου, ημέρα γενεθλίων του Dr. Henrik Sjögren, Οφθαλμίατρου από την Σουηδία, που διέγνωσε για πρώτη φορά το νόσημα το 1933.

Το σύνδρομο Sjogren ή Αυτοάνοση Επιθηλιίτιδα είναι ένα Αυτοάνοσο Ρευματικό νόσημα που προσβάλλει τους εξωκρινείς αδένες, όπως είναι οι δακρυικοί και οι σιελογόνοι αδένες.
Προσβάλει κυρίως γυναίκες μέσης ηλικίας.
Θεωρείται το δεύτερο σε συχνότητα συστηματικό, αυτοάνοσο νόσημα μετά την ρευματοειδή αρθρίτιδα προσβάλλοντας το 0,1% -0,3% του γενικού πληθυσμού.
Παρά το γεγονός ότι είναι ένα από τα πιο κοινά αυτοάνοσα νοσήματα, το Σύνδρομο Sjögren είναι υποδιαγνωσμένο, με το 75% των ασθενών να μην έχει ακόμα διαγνωστεί.


Συμπτώματα

Το κύριο χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η ξηροστομία και η ξηροφθαλμία. Στις συνηθέστερες εξωαδενικές εκδηλώσεις του συνδρόμου Sjögren περιλαμβάνονται κατά σειρά συχνότητας:
– Αίσθημα κόπωσης
– Αρθραλγίες, δηλ. πόνος στις αρθρώσεις
– Αρθρίτιδα, δηλ. φλεγμονή στις αρθρώσεις, που εκδηλώνεται με πόνο και άλλα σημεία φλεγμονής, όπως διόγκωση, θερμότητα και ευαισθησία στην πίεση των αρθρώσεων
– Δυσφαγία, δηλ. δυσκολία στην κατάποση στερεών και κυρίως ξηρών τροφών που οφείλεται σε ξηρότητα των βλεννογόνων του φάρυγγα και του οισοφάγου
– Ξηροδερμία
– Φαινόμενο Raynaud
– Ναυτία, επιγαστραλγία κ.ά.

Ξηροφθαλμία

Υπολογίζεται ότι 1 στους 10 ασθενείς με ξηροφθαλμία μπορεί να πάσχει από το σύνδρομο Sjögren.

Ξηροστομία

Η έλλειψη σάλιου πέρα από το ότι δυσκολεύει την ομιλία και την κατάποση, αλλάζει και την γεύση. Το σάλιο είναι σημαντικό για την προστασία των δοντιών οπότε είναι απαραίτητη η καλή στοματική υγιεινή, διαφορετικά οδηγεί σε περιοδοντίτιδα και απώλεια δοντιών.
Οι γυναίκες μπορεί να έχουν ξηρότητα και στην γενετική περιοχή. Άλλα όργανα που μπορεί να προσβάλει είναι το δέρμα, οι αρθρώσεις και πιο σπάνια το ήπαρ, οι νεφροί και οι πνεύμονες και το Νευρικό Σύστημα.
Περίπου 3% – 5% των ασθενών με Σύνδρομο Sjogren μπορεί να αναπτύξει λέμφωμα.

Παθογνωμονικά Αυτοαντισώματα:
– Αντι-Ro αντισώματα
– Αντι-La αντισώματα

Θετική βιοψία ελάσσονος σιελογόνου αδένα κάτω χείλους τεκμηριώνει την Διάγνωση, κυρίως σε αμφίβολες περιπτώσεις.

Θεραπευτικά χορηγούνται ανοσοτροποιητικά φάρμακα ανάλογα με την κλινική έκφραση του συνδρόμου και τα όργανα τα οποία προσβάλει Αόρατη νόσος.
Όπως και με άλλα Αυτοάνοσα Ρευματικά Νοσήματα, στο σ Sjogren, τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι εμφανή στα αρχικά στάδια.
Δυστυχώς σήμερα, ένας ασθενής χρειάζεται κατά μέσο όρο 4,7 χρόνια για να λάβει μια επίσημη διάγνωση του συνδρόμου Sjögren.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι δεν εμφανίζουν όλοι οι ασθενείς τις ίδιες κλινικές εκδηλώσει, επομένως δεν είναι ίδια η φαρμακευτική αγωγή για όλους, αλλά εξατομικεύεται. Για αυτό απαιτείται τακτική κλινική και εργαστηριακή πρακολούθηση από εξειδικευμένο πάροχο υγείας,
που είναι ο Ρευματολόγος.

Συμπερασματικά

Η όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη διάγνωση βοηθά σημαντικά στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της νόσου και στην διατήρηση της ποιότητας ζωής του ασθενή.

Ελένη Κομνηνού
Ειδική Ρευματολόγος, Clinical Assistant Professor of University of Nicosia, Επιστημονικά Υπεύθυνη Ρευματολογικού Τμήματος Metropolitan General, Διευθύντρια Κλινικής “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων" Metropolitan General, Υπεύθυνη Τμήματος “Αυτοάνοσων Ρευματικών Νοσημάτων και Κύησης" ΜΗΤΕΡΑ