Μήπως ξεκίνησες μαθήματα κεραμικής και τα παράτησες πριν μάθεις τα βασικά; Μετά σκέφτηκες να μάθεις πλέξιμο, να κάνεις μαθήματα φωτογραφίας, ιππασίας, γλυπτικής… και κάθε εβδομάδα κάτι νέο έρχεται να προστεθεί στη λίστα σου; Αν ναι, τότε ίσως είσαι και εσύ hobby hopper!
Τι είναι το hobby hopping
Ο όρος hobby hopping περιγράφει την τάση να αλλάζεις συνεχώς χόμπι, να δοκιμάζεις νέα πράγματα, να ενθουσιάζεσαι, να βουτάς με ενέργεια… και μετά να χάνεις το ενδιαφέρον σου και να προχωράς στο επόμενο. Δεν πρόκειται για τεμπελιά ή ασυνέπεια, αλλά για περιέργεια, ανάγκη για αλλαγή και συχνά ανάγκη για νοητική και συναισθηματική τόνωση.
Γιατί το κάνουμε;
Ζούμε σε μια εποχή γεμάτη ερεθίσματα. Κάθε scroll στο TikTok ή στο Instagram μπορεί να σε εμπνεύσει να δοκιμάσεις κάτι καινούργιο. Είναι σχεδόν φυσικό να θες να τα δοκιμάσεις όλα. Οι λόγοι που αλλάζουμε χόμπι τόσο συχνά διαφέρουν. Μπορεί να αναζητάμε νέα ερεθίσματα επειδή βαριόμαστε εύκολα ή επειδή μας αρέσει να δοκιμάζουμε τα όριά μας. Ίσως πάλι απλώς μας αρέσουν πολλά πράγματα και θέλουμε να τα κάνουμε όλα ή όσα περισσότερα μπορούμε.
Αν και δεν υπάρχει ακόμα πολλή έρευνα που να εξετάζει άμεσα το hobby hopping ως φαινόμενο, αρκετές μελέτες δείχνουν ότι η ενασχόληση με χόμπι οποιασδήποτε μορφής συνδέεται με καλύτερη ψυχική υγεία και ευεξία. Για παράδειγμα, μια μεγάλη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 16 χώρες με πάνω από 90.000 ηλικιωμένους διαπίστωσε ότι όσοι είχαν κάποιο χόμπι παρουσίαζαν λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης, ήταν πιο χαρούμενοι και γενικότερα ήταν πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους. (Nature Medicine, 2023). Επιπλέον, μια μελέτη στη Γερμανία στην οποία έλαβαν μέρος 55.000 άτομα έδειξε ότι όσοι δοκιμάζουν πολλές διαφορετικές δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο τους τείνουν να είναι πιο ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες – ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας που σχετίζεται με τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και τη συναισθηματική προσαρμοστικότητα.
Ακόμα κι αν δεν μένεις πιστός σε ένα μόνο χόμπι, απολαμβάνεις τα οφέλη της ποικιλίας και της εξερεύνησης. Οι hobby hoppers μαθαίνουν συνεχώς νέα πράγματα και ανακαλύπτουν τι τους ταιριάζει. Επίσης, δεν βαριούνται ποτέ και διατηρούν την περιέργειά τους ζωντανή. Από την άλλη, όταν αλλάζεις πολύ συχνά χόμπι, ίσως δεν προλαβαίνεις να δεις πρόοδο και γι’ αυτό απογοητεύεσαι εύκολα. Ενδέχεται να νιώθεις τύψεις για τα χρήματα και τον χρόνο που “πήγαν χαμένα”. Γι’ αυτό, καλό είναι να βρίσκεις ισορροπία. Το hobby hopping δεν σημαίνει απαραίτητα “πετάω από εδώ κι από εκεί χωρίς σκοπό”. Μπορείς να είσαι hobby hopper και να απολαμβάνεις κάθε νέα εμπειρία για όσο σε γεμίζει, χωρίς να νιώθεις ότι πρέπει να παραμείνεις για να μετρήσει.
Hobby hopping και παιδιά: γιατί είναι εξαιρετικά ωφέλιμο
Μπορεί να ανησυχούμε όταν βλέπουμε τα παιδιά να αλλάζουν συνεχώς ενδιαφέροντα: μπαλέτο τον Σεπτέμβριο, πιάνο τον Νοέμβριο, καράτε τον Φεβρουάριο. Όμως, το hobby hopping για τα παιδιά δεν είναι απλώς φυσιολογικό, είναι και πολύτιμο.
Δοκιμάζοντας πολλά πράγματα, τα παιδιά χτίζουν σταδιακά την αίσθηση ταυτότητας και προτιμήσεων. Δεν μπορούν να ξέρουν από την αρχή αν τους αρέσει ο χορός ή η τεχνολογία. Χρειάζονται χώρο να πειραματιστούν. Επίσης, η εναλλαγή ενισχύει τη γνωστική ευελιξία, την ικανότητα να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις, να μαθαίνουν διαφορετικούς τρόπους σκέψης και να ανταποκρίνονται σε νέες προκλήσεις. Και κάτι ιδιαίτερα σημαντικό: αποφεύγουν την πίεση της τελειότητας. Όταν ένα παιδί μένει υπερβολικά προσκολλημένο σε μία μόνο δραστηριότητα, υπάρχει ο κίνδυνος να νιώσει ότι πρέπει να είναι πολύ καλό σε αυτή. Το hobby hopping του επιτρέπει να απολαμβάνει τη διαδικασία, όχι το αποτέλεσμα.
Με κάθε νέο χόμπι, το παιδί ενεργοποιεί διαφορετικά γνωστικά, κινητικά και κοινωνικά κομμάτια του εγκεφάλου. Για παράδειγμα, η μουσική ενισχύει την ακουστική μνήμη, ο αθλητισμός τον κινητικό έλεγχο, οι κατασκευές τη λεπτή κινητικότητα. Και φυσικά όταν ένα παιδί δοκιμάζει κάτι καινούργιο -και καταφέρνει έστω και κάτι μικρό- χτίζει σταδιακά αυτοπεποίθηση.
Σύμφωνα με έρευνες από το Harvard Graduate School of Education, η ποικιλία εμπειριών στα παιδικά χρόνια σχετίζεται με υψηλότερη δημιουργικότητα, συναισθηματική ανθεκτικότητα και καλύτερη προσαρμογή σε μελλοντικά περιβάλλοντα μάθησης. Η παιδική ηλικία είναι η φάση της εξερεύνησης όχι της ειδίκευσης.
